Κυριακή 24 Δεκεμβρίου 2017

2017 - US Top 10 Albums

Το 2017 ήταν μια χρονιά υψηλής παραγωγικότητας σε χιπ χοπ δίσκους για την αμερικάνικη μουσική σκηνή. Αυτό είναι βασικό στοιχείο (και) αυτού του άρθρου και βασικός τροφοδότης της συζήτησης γύρω από το σύγχρονο χιπ χοπ. Βγαίνουν πολλοί δίσκοι, η δημιουργικότητα διατηρείται σε υψηλά επίπεδα και ποσοτικά και ποιοτικά. Αυτό που έχει μεγαλύτερη ακόμα αξία είναι ότι λίγοι από τους γνωστότερους ή (βάση των ως τώρα κριτικών) ποιοτικότερους δίσκους έχουν μεγάλη ακροαματικότητα σε αυτή τη γωνιά των Βαλκανίων που βρισκόμαστε. Από αυτή την άποψη αρκετά ψηλά σε ακροάσεις βρίσκονται οι δίσκοι του Eminem, του Lamar ή και του Jay-Z αλλά αυτό θα ήταν παράδοξο να μη συμβαίνει με καλλιτέχνες που έχουν πολλά χρόνια ή δεκαετίες κυκλοφοριών και τουλάχιστον στις ΗΠΑ αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του ποπ στερεώματος. Ταυτόχρονα όμως, ίσως το μισό τοπ10 που ακολουθεί παραμένει στην αφάνεια για το εγχώριο χιπ χοπ κοινό άσχετα με το τι είδους επιτυχία κάνει γενικά. Αυτό δεν είναι μια αφ υψηλού θεώρηση, είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί: να συζητήσουμε για τους πραγματικά καλύτερους χιπ χοπ δίσκους της χρονιάς ακόμη και με το πρίσμα που διάλεξε η ατομικότητά μου.


 
       

10. Tyler The Creator - Flower Boy

       Ο Tyler The Creator δε χρειάζεται πια συστάσεις. Η συνθετική του ικανότητα όμως χρειαζόταν και με το δίσκο αυτό καταθέτει διαπιστευτήρια production skills. Πιάνο, drums, riffs υφαίνουν έναν ολοκληρωμένο δίσκο και αφήνουν πολύ όμορφα το περιθώριο για το ραπ του Tyler. Αρκετά καλοκαιρινό ύφος εναλλάσσεται με σκοτεινά τραγούδια σε ένα επιτηδευμένα άνισο σύνολο που όμως δένει τελικά αρκετά σφιχτά. Η καλύτερη κατάθεση του Tyler ως σήμερα.


9. Rapsody - Laila's Wisdom

        Το γυναικείο ραπ διανύει μια σχεδόν χρυσή περίοδο σε δυο επίπεδα. Από τη μια υπάρχει πραγματική ροή κυκλοφοριών από γυναίκες ράππερ και από την άλλη υπάρχει μέλλον σε όλα τα επίπεδα. Η Rapsody κατάφερε να βγάλει τον γυναικείο rap δίσκο της χρονιάς, παρότι δεν ήταν η ράππερ με το μεγαλύτερο hype και παρότι υπήρχαν αξιόλογες κυκλοφορίες ή επανακυκλοφορίες δίσκων μέσα στη χρονιά(Princess Nokia, Little Simz και -ναι- Cardi B). Επιθετική σχεδόν σε όλο το δίσκο, στα ίσια με τους πραγματικά ιστορικούς καλεσμένους της (π.χ. Kendrick, Black Thought, Busta) και με πολύ δυνατό lead single χωρίς όμως να σου παίρνει την προσοχή από τον υπόλοιπο δίσκο.



8. Brockhampton - Saturation (I, II & III)

       Ο Ameer Vann ονειρεύεται μια ζωή γεμάτη απολαύσεις με το που ξεκινά ο πρώτος από τους τρεις(!) δίσκους που το γκρουπ κυκλοφόρησε μέσα στη χρονιά. Τα standards δεν αλλάζουν όποιος από το πολυπληθές γκρουπ/κολλεκτίβα και να περνά από το μικρόφωνο και όσα τραγούδια μετά και αν μιλάμε. Βαριά φρέσκα μπητς με θεματολογίες βγαλμένες από τις καλύτερες και τις χειρότερες ραπ παραδόσεις έχτισαν φέτος ένα μύθο γύρω από το όνομα Brockhampton. Ο μύθος συνεχίστηκε μέχρι και όταν άρχισε να γράφεται αυτό το άρθρο μιας και το τρίτο μέρος των Saturation κυκλοφόρησε στα μέσα του Δεκέμβρη. Αν έπρεπε όμως να διαλεχθεί ένα μέρος τους, αυτό θα ήταν το πρώτο, ένας σύγχρονος 90s ραπ δίσκος.


7. Milo - Who Told You To Think??!!?!?!?!

         Γενική παρατήρηση στο αμερικάνικο χιπ χοπ και φέτος, αλλά επίσης εδώ και κάποια χρόνια: πολλοί αργοί δίσκοι. Ειδική παρατήρηση για το Who told you to think????: και πολύ αργοί ενίοτε. Ίσως ο πρώτος εδώ και δέκα χρόνια ραπ δίσκος που μπαίνει στους αγαπημένους μου και κουβαλάει τόσες φιλοσοφικές αναφορές ή τόσες αναφορές σε φιλοσόφους. Επιστροφή σε εξίσου γενική παρατήρηση χρήσιμη και για μετά: τρομερά καλοί αργοί δίσκοι αυτή τη χρονιά. Τελευταία χρόνια το αμερικάνικο χιπ χοπ έχει βρεθεί με ένα μεγάλο κέρδος, υπέροχους δίσκους που δεν έχουν την ανάγκη ψεύτικων catchy ρυθμών ή επιτηδευμένων uptempo τραγουδιών. Το WTYTT είναι ένας αργός state of mind του Milo δίσκος. Απλά μιλάμε και για ένα τρομερό μυαλό.



6. Wiki – No Mountains In Manhattan

        Η αλητεία δε θα φύγει ποτέ από το ραπ(mainstream και μη). Με την κυκλοφορία του πρώτου του major δίσκου (στην XL) ο Wiki επιβεβαιώνει αυτή τη θέση. Αν ο Wiki δεν ήταν αυτό που είναι (ένας αλητάκος που έγινε ράππερ), δε θα ήταν τίποτα. Ραπ για το ραπ σα να έχουμε 1995. Τύπος που θα τον ψήφιζες για δήμαρχο και μετά θα έτρεμες μη τυχόν και εκλεγεί. Ίσως η καλύτερη προσθήκη της Νέας Υόρκης στο ραπ του παρόντος και του μέλλοντος.



5. Jay – Z – 4:44

        Θα χρειαστεί μια προκλητική τοποθέτηση: αν ο Eminem έβγαζε έναν τόσο καλό δίσκο μετά από 20 χρόνια καριέρας, θα παραμιλούσαν όλοι. Για τον Jay-Z είναι απλά μια καλή χρονιά. Κυκλοφόρησε τον καλύτερο του δίσκου εδώ και σίγουρα 6 χρόνια(ή 16 αν με ρωτάτε). Ένας αργός, περισσότερο απολογητικός και λιγότερο braggadocio Jay – Z από ποτέ. Ο παραγωγός No Id στα μεγαλύτερα και πιο crossover κέφια της καριέρας του υπογράφει την παραγωγή σε μερικά διαμάντια όλης αυτής της χρονιάς, χτίζει ένα neosoulful ας πούμε ηχόχρωμα και κάνει το δίσκο να ακούγεται classy και classic.


https://www.youtube.com/watch?v=FCSh48OlvMo


4. Jonwayne – Rap Album 2

        Αν ήσασταν στη Stones Throw και μάλιστα στους βασικούς του ρόστερ και λόγω αλκοολισμού κινδυνεύατε να γίνετε στην καλύτερη περίγελος και στη χειρότερη παντελώς άνεργος δε νομίζω ότι θα επιστρέφατε από εκείνο το σημείο όπως ο Jon Wayne(πραγματικό όνομα). Ο Jonwayne απέδειξε τα τελευταία 2 χρόνια ότι το Jameson δεν είναι παιχνίδι και ότι το ραπ παιχνίδι έχει μεγάλα αισθητικά περιθώρια. Έφτιαξε μια εταιρία σχεδόν “σφραγίδα” με μικρό ως μη ανακοινωμένο ροστερ, με fb page που δε καταλαβαίνεις αν θέλει όντως likes και κατάφερε να τον κυνηγάει το Forbes για το “επιχειρηματικό πλάνο” που συνέλαβε. Πως έγιναν όλα αυτά; Επειδή έγραψε έναν τρομερά εσωστρεφή δίσκο με τρομερά εξωστρεφή αφήγηση, σα να μη τον πόνεσαν οι προαναφερθείσες καταστάσεις. Αλκοόλ, άνθρωποι που γελούν με το παρουσιαστικό του, το χιπ χοπ που τον επηρέασε, η αφάνεια που τον βρήκε μετά την πρώτη(και ιδιαίτερα καλή) κυκλοφορία του στη Stones Throw, όλα δωσμένα με αργούς ρυθμούς υψηλής έντασης και ιδιαίτερου τρόπου αφήγησης. Άλλωστε “γιατί να πας στην εκκλησία αν νοιώθεις θεός ο ίδιος;”.


3. Kendrick Lamar – DAMN.

        Το Damn ήρθε και έκατσε. Ο πιο αργός δίσκος του Lamar. Ο πιο “πολιτικός” δίσκος του Lamar, λίγο δηλαδή αλλά σε συγκεκριμένες συνθήκες. Το ίσως καλύτερο intro της δεκαετίας προλογίζει ένα απίστευτο σερί τραγουδιών, των 10 πρώτων που κυλούν νεράκι και θέλεις επανάληψη. Θα ήταν πρώτο, και παραδόξως μιας και δεν είμαι ακριβώς φαν του Kendrick, αν αυτό το σερί δε το κλωτσούσε στο κεφάλι με το κομμάτι με τους U2. Ευτυχώς ο Alchemist διορθώνει όσο μπορεί αυτό το σπασμένο σερί ακολούθως. Κατά τα άλλα εξεζητημένες παραγωγικές επιλογές και μεθόδοι(riffs με autotune, ταμπουρα μαζί με μπότες στα ντραμς, επαναφορά του ξεχασμένου reverse στις μουσικές λούπες ντύνουν τον καλύτερο δίσκο του Lamar μέχρι σήμερα. Ενός από τους καλύτερους ραππερ που είχαμε και θα έχουμε την τύχη να ζήσουμε.


2. Run The Jewels - 3

      Run The Jewels, επεισόδιο τρίτο σημαίνει ότι δεν έχουμε μια υβριδική μορφή γκρουπ πια, δεν έχουμε ένα δεμένο ντουέτο απλά. Έχουμε ένα ολοκληρωμένο ραπ συγκρότημα με δικό του ήχο, δικό του κώδικα και δικό του φεστιβαλικό κοινό γηπεδικών διαστάσεων και αισθητικής. Αυτά αποτελούν πια τη γενική σφραγίδα των Killer Mike, El-P (και Trackstar the DJ θα πρόσθετα). Ο τρίτος τους δίσκος είναι ο μεγαλύτερος σε διάρκεια, συνολικά ρυθμικά λιγότερο φρενήρης και πιο δουλεμένος τους. Δεν έχω καταλήξει αν είναι ο καλύτερός τους, αλλά σίγουρα δε είναι τόσο σημαντικό στην ουσία. Σημαντικό είναι ότι έχουμε ένα δίσκο που έχει γωνιές να αράξεις και να προβληματιστείς(Thursday in the Danger Room, 2100), έχει club τραγούδια όπως το Panther Like A Panther, έχει hits(Legend Has It, Talk To Me). Η πορεία του γκρουπ έχει πια χαρακτηριστικά φαινομένου, τέτοιου που κάθε μα κάθε νέο (και συνήθως τελευταία mainstream) μέσο που τους αφιερώνει γραμμές ή σελίδες δε μπορεί παρά να ξεκινάει γράφοντας για τους “40ρηδες που πιάσαν το πικ τους μετά τα 40”. Θα φρενάρει άλλαγε αυτή η πορεία; Κανείς δε ξέρει. Ξέρουμε όμως ότι έχει διανύσει μόλις 4 χρόνια και δε φαίνεται να σταματά πουθενά.



1. Vince Staples – Big Fish Theory

       
Δε θυμάμαι ποια χρονιά ή σε ποια περίπτωση η άποψή μου ήταν ταυτόσημη με ένα τυπικό χωνευτήρι κριτικών (όπως πχ το metacritic) αλλά αυτό σύμβαίνει πάνω κάτω με την επιλογή του νο1. Και δικαιολογημένα. Μπορεί ο Vince να θέλει ο δίσκος του “να πάρει grammie καλύτερου ηλεκτρονικού δίσκου της χρονιάς” αλλά πιο πολύ κατάφερε να φτιάξει ένα χιπ χοπ δίσκο για τα κλαμπ του μέλλοντος παρά αλλάξει είδος. Με το Big Fish Theory παρουσιάζει την πιο conscious εκδοχή ενός μαύρου ράππερ ραμμένη πάνω στο πιο ανορθόδοξο για χιπ χοπ μουσικό πλέγμα. House στοιχεία, περίεργα wobbles, Kendrick Lamar στο πιο “μη χιπ χοπ” παραγωγικά τραγούδι, αγνή αντιΤραμπ οργή χωρίς γλείψιμο της Χίλλαρυ, έρωτας, αγκαλιά με την Kilo Kish να υπογράφει τον πρόλογο στα περισσότερα τραγούδια, ένα έπος διάρκειας 36λεπτών. Ο μόνος ράππερ με ασταμάτητη ροή συνεντεύξεων και “σοκαριστικών” δηλώσεων που γράφει προσεγμένη μουσική, όντως πολλή μουσική(2 δίσκοι και 2 ep σε 2,5 χρόνια), όντως κορυφαίο ραπ.


Honorable Mentions:       
      Αρκετοί άλλοι δίσκοι ήταν ιδιαίτερα ποιοτικοί ή/και εφυείς. Ο Billy Woods συνέχισε το σερί πολύ καλών δίσκων αυτή τη φορά κυκλοφορώντας ένα lp σε εξ ολοκλήρου σε παραγωγή του Blockhead και άλλον ένα δίσκο ως Armand Hammer με τον Elucid με όνομα Rome που επίσης ήταν μια στιβαρή κυκλοφορία. Ο ίδιος ο Elucid μάλιστα κυκλοφόρησε έναν αρκετά πειραματικό δίσκο με sci-fi ύφος και, σε ένα βαθμό, θεματολογίες.
       Ο Open Mike Eagle, από την άλλη, πιθανά αν έγραφα ένα top11 να έβρισκε θέση στην αρίθμηση με το φετινό του δίσκο με πολλά protest στοιχεία και πολύ πιο δουλεμένη φωνή από παλιότερα. Το 2017 επέστρεψαν και οι Atmosphere με πολύ όμορφο δίσκο που χρησιμεύει κυρίως για να μας θυμήσει ότι μπορούν να ξαναβγάλουν έναν πολύ μεγάλο δίσκο στο άμεσο μέλλον, κι όχι μόνο να επαναπάυονται σε παλιότερα πικ καριέρας. 
       Τέλος, Migos και Future έβγαλαν τις σοβαρότερες δουλειές τους από ποτέ δείχνοντας ότι μπορεί το trap να μην έχει τελειώσει, αλλά ίσως γίνει κάτι καλύτερο αν περάσει σε μια νέα φάση. Σε αυτό το επίπεδο, ο Vince τους διέλυσε: και νέο επίπεδο και δεμένο ύφος.

Σημείωση:
* Ο Stormzy και ο The Streets με το κωδικό όνομα “The darker the shadow the brighter the light” έβγαλαν στη Βρετανία δυο σπουδαίες δουλειές που αν το αφιέρωμα ήταν για το “αγγλόφωνο”(sic) hip hop πιθανά να έβρισκαν θέση ακόμη και στο top10 του.